Wat is sociale fobie in het kort?

Mensen die lijden aan een sociale fobie ervaren intense angst in sociale situaties waarin ze het gevoel hebben dat anderen hen kritisch kunnen beoordelen. Ze vermijden vaak sociale situaties, zoals samen eten, een gesprek voeren of een presentatie geven. Deze angst, vrees en vermijding blijven gedurende minstens zes maanden aanhouden en belemmeren het dagelijkse leven aanzienlijk.

Een sociale fobie wordt ook wel aangeduid als een sociale angststoornis. Deze stoornis komt voor bij 1 op de 50 mensen, ongeacht leeftijd. Zowel kinderen als volwassenen kunnen ermee te maken krijgen, en doorgaans begint het tussen de leeftijd van 8 en 15 jaar.

Wat zijn sociale fobie kenmerken?

Een sociale fobie wordt gekenmerkt door de volgende symptomen:

1. Ervaart angst of vrees in sociale situaties waarin er mogelijk een kritische beoordeling door anderen kan plaatsvinden.
2. Bij kinderen dient de angst ook aanwezig te zijn in gezelschap van leeftijdsgenoten, niet enkel in interacties met volwassenen.
3. De persoon vreest dat zijn of haar gedrag of angstgerelateerde reacties zullen leiden tot negatieve oordelen van anderen.
4. Bijna altijd leiden sociale situaties tot angst of vrees, en deze toestand houdt doorgaans minstens zes maanden aan.
5. De mate van angst of vrees staat niet in verhouding tot het werkelijke gevaar.
6. De persoon ervaart aanzienlijk lijden als gevolg van de angst of de neiging tot vermijden, en dit heeft duidelijke beperkingen tot gevolg in het dagelijkse functioneren.

Hoe sociale fobie overwinnen zonder medicatie ?

Ervaring met client

Probleemstelling

X komt op consult na doorverwijzing door haar psychologe met het advies dat EFT (emotional freedom techniques) bijzonder goed helpt om angstgevoelens aan te pakken. 7 jaar geleden raakte X bewusteloos tijdens het volleyballen in de sporthal. Ze had een hoge bloeddruk, hyperventileerde en voelde zich draaierig. Kort nadien begonnen de angsten: paniekaanvallen, claustrofobie en sociale angst. Deze symptomen zijn sindsdien enkel toegenomen.

X ervaart:

• Sociale angst in het openbaar vervoer: X durft niet alleen op de trein te zitten voor lange trajecten. Ze heeft schrik dat ze niet meer weg kan en dat er iets ergs zal gebeuren. Als pendelaar neemt ze dagelijks de trein naar Brussel. Als haar vertrouwde medereizigers een snipperdagje nemen en ze dus alleen de trein op moet, verandert de dagelijkse treinreis in een regelrechte nachtmerrie.
• Rijangst: X durft niet als medebestuurder of bestuurder op het tweede of derde rijvak op de autostrade te rijden. Deze situatie bezorgt haar doodsangsten. Op het eerste rijvak voelt ze zich veiliger omdat de pechstrook een uitweg biedt.
• Agorafobie: X ervaart angst om in de winkel aan de kassa in de rij aan te schuiven. Als er veel mensen bij de beenhouwer staan, wacht X in de auto. Wanneer alle klanten weg zijn, gaat ze snel naar binnen. Wanneer er een nieuwe klant binnenkomt, begint de angst opnieuw. X heeft het gevoel dat ze weg moet en stopt onmiddellijk haar bestellingen.

X mijdt liever dergelijke situaties uit angst voor herhaling. Ze heeft last van ‘angst voor de angst’. Dit wordt ook wel ‘anticipatie-angst’ genoemd.
X anticipeert als het ware op de mogelijkheid in paniek te raken.

Als de angst opkomt, ervaart X volgende symptomen:

• Warmteopwellingen, overmatig transpireren
• Hart gaat sneller kloppen
• Ijl gevoel in het hoofd
• Hart klopt in de keel
• Trillingen in de benen
• Spanning in de maag

X neemt al een tijd angstremmers. Een flesje koud water heeft ze ook steeds bij zich voor als het zweten uitbreekt.
X verwijt zichzelf de angsten en het gevoel van controleverlies. Op zich is er niets ernstigs in haar leven gebeurd, of heeft ze geen noemenswaardige problemen. Ze begrijpt niet waarom dit blijft duren.

Ze kampt ook met onbegrip uit haar omgeving. Reacties als: “Zet je er toch gewoon over!’ verhogen het schuldgevoel bij X .
En zo ontstaat een vicieuze cirkel. Toch wil X echt van haar angsten af met EFT.

Aanpak sociale angst

De aanpak met EFT is erop gericht om de situatie aan te pakken waarbij X de angstgevoelens het minst intens, bedreigend ervaart.
In dit geval was dit de rijangst.

Ik leerde X de EFT-basistechniek aan zodat ze dit bij zichzelf kan toepassen wanneer ze in een noodsituatie verkeert of de ‘anticipatie-angst’ voelt opkomen. Na de EFT-sessie op de verschijnselen en verschillende situaties gelinkt met rijangst liet X me weten dat de autorit naar huis na de behandeling reeds rustiger en aangenamer verliep. Sindsdien zijn de symptomen alleen maar verbeterd.

Tijdens de tweede EFT-sessie werd de sociale angst in de trein behandeld. Alle lichamelijke gewaarwordingen voor en tijdens de treinrit werden ‘weggetikt’.

De 3de sessie behandel ik X met een specifieke EFT – techniek (Matrix Reïmprinting). Zo wordt duidelijk dat de angstsymptomen vooral verergerd zijn nadat X een man op het perron had zien liggen. De man op het perron had een epileptische aanval. X voelde op dat moment diepe verontwaardiging omdat iedereen zomaar doorstapte zonder zich te bekommeren om de man.

X legde reeds al die tijd onbewust de link tussen dit voorval en haar eigen ervaring met flauwvallen.

Diep in het onderbewustzijn leefde bij X de angst dat indien ze nog eens zou flauwvallen er niemand bekend bij haar in de buurt zou zijn, dat onbekenden haar zouden aan haar lot zouden overlaten.

We werken op deze fundamentele angst en inzicht: ‘schrik om alleen achtergelaten te worden.’

Eindresultaat: geen sociale angst meer.

Na 4 sessies heeft X de dosis van haar anxiolytica kunnen verminderen. Haar levenskwaliteit is er drastisch op vooruit gegaan.

Omdat X verder kan met het fundamentele inzicht omtrent de oorsprong van haar angstgevoelens, kan ze met de EFT-basistechniek verder aan de slag. Telkens ze de voor haar herkenbare symptomen voelt opkomen, kan ze deze met EFT ‘wegtikken’. Zo leert X de angstgevoelens controleren en reduceren.

X heeft haar ‘leven’ terug.